Đau nhức đầu gối là bệnh gì? Nguyên nhân và cách điều trị

Khớp gối là một trong những khớp quan trọng, giữ vai trò quyết định cho việc di chuyển dễ dàng. Đây cũng là bộ phận nâng đỡ phần thân trên cơ thể, dễ bị tổn thương gây đau nhức. Đau nhức đầu gối tiềm ẩn nhiều nguy cơ mắc các bệnh về xương khớp, do đó cần được kiểm tra và điều trị kịp thời.

Đau nhức đầu gối là bệnh gì?

Khớp gối được cấu tạo bởi 3 bộ phận chính gồm xương, sụn và hệ thống dây chằng. Ba bộ phận trên hỗ trợ lẫn nhau giúp khớp xương cố định, vận động trơn tru, dễ dàng:

• Xương: gồm xương lồi cầu đùi, mâm chày và xương bánh chè.
• Sụn: là lớp sụn bao bọc đầu các xương, có tác dụng giảm ma sát khi vận động, di chuyển.
• Hệ thống dây chằng: là tập hợp của dây chằng chéo trước, dây chằng chéo sau trong khớp và gân, cơ, dây chằng trong, dây chằng ngoài ngoài khớp.

Khi đầu gối khoẻ mạnh bình thường, di chuyển hay cử động khớp gối không gây nhức mỏi, cứng hay đau. Đau nhức đầu gối xuất hiện khi có những bệnh lý bất thường về xương khớp. Đây là dấu hiệu cho thấy đã có những tổn thương ở khớp gối hoặc khu vực xung quanh. Các tổn thương này có thể là ảnh hưởng ở các mô mềm, gân, sụn, dây chằng hoặc túi hoạt dịch khớp gối.

Bên cạnh vai trò hỗ trợ di chuyển, khớp gối tham gia vào nâng đỡ toàn bộ cơ thể, chịu một áp lực tương đối lớn. Do đó, nhiều yếu tố tác động có thể gây thương tổn, ảnh hưởng trực tiếp tới hoạt động của con người.

Triệu chứng của đau nhức đầu gối

Đau nhức đầu gối xuất hiện khi vận động, xong trong những trường hợp bệnh nặng hơn, một vài tác động nhỏ cũng gây đau khớp gối. Ngoài xuất hiện cảm giác đau, bệnh còn kèm theo một số triệu chứng như:

• Tê cứng khớp.
• Đầu gối sưng đau, có thể quan sát thấy sưng rõ rệt bằng mắt thường.
• Vùng da đau nổi đỏ, có cảm giác ấm nóng.
• Đầu gối trở nên yếu, khó chống đỡ cơ thể, dễ bị khuỵu xuống.
• Khó hoặc không thể duỗi thẳng khớp.
• Cử động nghe thấy tiếng lạo xạo trong khớp gối.
• Tê bì, mất cảm giác ở khớp gối và chi dưới.
• Toàn thân có thể kèm theo sốt, ớn lạnh.

Nguyên nhân gây ra đau nhức đầu gối

Khớp gối hỗ trợ các vận động chạy nhảy, đi lại, đứng lên ngồi xuống của cơ thể được linh hoạt. Khi thực hiện các cử động khớp mà thấy đau, có thể đã có những thương tổn nhất định ở đầu gối. Có nhiều nguyên nhân gây ra ảnh hưởng xấu tới đầu gối, trong đó bao gồm:

Chấn thương khớp gối

Những tai nạn lao động, vận động mạnh quá mức có những tác động xấu tới cơ thể mà khớp gối là bộ phận chịu ảnh hưởng trực tiếp và nhiều nhất. Chấn thương gối cần được xử lý, chẩn đoán kịp thời do nó gây đau khi vận động và kéo theo các bệnh nguy hiểm khác.

• Đứt hoặc tổn thương dây chằng chéo trước (ALC): ALC có vai trò chống lại sự di lệch của mâm chày so với xương đùi về phía trước đồng thời ngăn chuyển động xoay vào trong của cẳng bàn chân. Tổn thương dây chằng chéo trước làm mất đi hai chức năng quan trọng, khiến khớp gối trở nên yếu, lung lay, gây khó khăn trong vận động.
• Tổn thương dây chằng chéo sau (PCL): Ngược lại với AlC, các PCL giữ cho giữ cho mâm chày không bị trượt ra sau và xoay ngoài. Tổn thương một trong hai loại dây chằng trên sẽ gây ra lỏng gối, giảm hoặc mất khả năng trụ vững khi đứng, đau đầu gối. Trong trường hợp nặng hơn, chấn thương khớp gối còn kèm theo teo cơ, nhất là cơ đùi.
• Nứt, rách sụn chêm: Tổn thương này thường xảy ra kèm với tổn thương dây chằng, xong cũng có thể xảy ra đơn độc. Sụn chêm bị tác động làm mất đi tác dụng giảm xóc, đệm lót và giữ đầu gối ổn định vốn có của nó. Ngoài ra, nứt rách sụn còn đi kèm: teo cơ tứ đầu đùi, tràn dịch khớp gối và đau khe khớp.
• Chấn thương dây chằng bên (MCL, LCL): thường thấy những thương tổn là dập hoặc phù nề khiến chân khó khăn và đau khi duỗi thẳng.
• Trật khớp gối: là trường hợp tương đối hiếm gặp, được hiểu là trật khớp đùi – chày. Chấn thương này cần có một lực tác động rất mạnh và ảnh hưởng trực tiếp tới các bộ phận liên quan mới có thể xảy ra. Bệnh nhân bị trật khớp gối thường là do các tai nạn giao thông hoặc ngã từ cao xuống do tai nạn lao động.

Các bệnh lý xương khớp

Một trong những nguyên nhân khác gây đau nhức đầu gối phải kể đến các bệnh lý về xương khớp. Ở mỗi loại bệnh khác nhau, các cơ đau biểu hiện ở mức độ và triệu chứng khác nhau. Dưới đây là một số bệnh lý hay gặp gây đau đầu gối:

➤ Viêm khớp gối: còn được gọi là viêm khớp dạng thấp, là một bệnh mạn tính mà màng hoạt dịch khớp là nơi chịu tổn thương ban đầu. Đây là một dạng bệnh rối loạn tự miễn: hệ miễn dịch tấn công nhầm vào các mô trong cơ thể vì cho rằng đó là yếu tố lạ. Viêm khớp dạng thấp phổ biến hơn cả ở nữ giới với nhiều biểu hiện nghiêm trọng như biến dạng khớp, đau khớp thường xuyên, cứng khớp và tổn thương thần kinh.

➤ Thoái hoá khớp gối: Thoái hoá là do tốc độ tạo mới chậm hơn nhiều so với tốc độ già đi của tế bào. Sự thay đổi sụn và lớp xương dưới sụn là nguyên nhân hàng đầu gây thoái hóa khớp khối. Bề mặt sụn khớp mất tính trơn nhẵn, thay vào đó là bề mặt nhám, xù xì kèm theo giảm tiết dịch khớp khiến quá trình tái tạo sụn khớp suy yếu. Trong khi đó, sụn khớp bị tổn thương làm các phản ứng viêm diễn ra mạnh mẽ, gây sưng, nóng, đỏ, đau khớp gối. (☛ Tham khảo đầy đủ tại: Thoái hóa khớp gối – căn bệnh nguy hiểm, bạn chớ chủ quan!)

➤ Gout: là một dạng viêm khớp do sự lắng đọng tinh thể muối urat tại các khớp. Các tinh thể này hay lắng đọng vào các khớp bàn chân, đầu gối, chiếm chỗ và chèn ép trực tiếp vào khớp gối do đó cản trở vận động. Chúng cũng làm suy giảm dịch khớp khiến khớp bị hạn chế cử động và mất chất “bôi trơn” để vận động. Do đó, gout gây đau đớn rất nhiều cho người bệnh, được xem là một trong những nguyên nhân nguy hiểm hàng đầu gây đau khớp gối.

Các yếu tố nguy cơ khác

Ngoài những tổn thương, chèn ép hay chấn thương tác động lên gối, một số yếu tố nguy cơ cũng gây ra đau khớp gối. Trong đó, lối sống không lành mạnh được xem là một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu gây tác động xấu tới khớp. Việc ăn uống không đầy đủ, ngủ không đúng và đủ giấc kèm theo sử dụng rượu bia thường xuyên làm sức khỏe suy giảm. Các yếu tố tấn công nhờ đó mà dễ dàng xâm nhập gây hại cho cơ thể.

Ngoài ra, béo phì, tăng cân quá nhanh cũng tác động tới đầu gối do áp lực mà thân trên tác động tới cơ thể ngày càng lớn. Khi đó, các hoạt động thường nhật như đi lại, lên xuống cầu thang cũng ít nhiều ảnh hưởng tới đầu gối, lâu dần gây ra đau khớp gối.

Khi nào bạn cần đi khám bác sĩ?

Theo nghiên cứu Chỉ số Đau Toàn cầu của GSK năm 2014, có tới gần 70% người khảo sát trải qua cơn đau nhức gối. Con số này chứng tỏ đây là một bệnh khá phổ biến hiện nay. Tuy nhiên, ít người để ý tới các cơn đau nhẹ và biểu hiện ban đầu của khớp gối và thường chỉ đi khám khi trình trạng đau đã quá nặng nề. Điều đó không những không giúp ích cho việc chữa trị mà còn việc điều trị khó khăn hơn do giai đoạn bệnh đã có tiến triển nặng nề.

Do vậy, để đảm bảo sức khỏe của mình, cần đi khám bác sĩ vào giai đoạn sớm của bệnh. Khi có những biểu hiện đau nhẹ, hãy đến các cơ sở y tế để được chẩn đoán tìm ra nguyên nhân gây đau. Phát hiện sớm sẽ giúp ích rất nhiều trong điều trị cũng như chi phí khám bệnh. Ngoài ra, các biến chứng nguy hiểm sau đây cũng sẽ được loại bỏ:

• Biến dạng khớp, teo cơ.
• Vôi hoá sụn.
• Mất khả năng vận động, liệt chi.
• Suy yếu hệ thống dây chằng.

Điều trị đau nhức đầu gối

Tuỳ vào mức độ nặng nhẹ và các biểu hiện triệu chứng khác nhau của bệnh mà phương pháp điều trị cũng khác nhau. Một số người hay tự dùng mẹo dân gian hoặc tiêm thuốc vào khớp để giảm đau. Cách làm này tiềm ẩn nhiều nguy hiểm khó lường. Hãy tham khảo cách điều trị của bác sĩ, chuyên gia để việc chữa trị đảm bảo an toàn, hiệu quả. Một số cách điều trị đau nhức gối được các chuyên gia gợi ý như sau:

Sử dụng thuốc

Khi mức độ các cơn đau quá nặng nề, một số thuốc giảm đau được sử dụng để giảm đau nhanh chóng các cơn đau. Hay gặp là paracetamol, aspirin, ibuprofen… kết hợp với dược phẩm điều trị sưng viêm hoặc kháng sinh. Cách sử dụng và kết hợp cụ thể cần có sự chỉ dẫn của cán bộ y tế, tránh tự ý dùng thuốc gây những tác dụng không mong muốn.

☛ Tham khảo đầy đủ tại: Thuốc trị đau khớp gối – Những loại thường dùng

Chườm lạnh, chườm nóng

Đau khớp gối thường kèm theo sưng, nóng tại vị trí đau. Chườm lạnh quanh gối được coi là một giải pháp giảm đau hiệu quả trong trường hợp này. Chườm lạnh làm các cảm giác đau được xoa dịu, hiện tượng sưng, nóng khớp gối cũng được cải thiện đáng kể.

Chườm nóng mang lại khả năng làm giãn mạch tại chỗ, nhờ đó tăng cường tuần hoàn lưu thông tới các mô và cơ quan. Trong viêm khớp, chườm nóng rất có tác dụng do tăng lượng máu tới giúp dọn sạch và sửa chữa ổ viêm. Chườm nóng cũng giúp giảm co thắt, điều hòa thần kinh và thư giãn cơ co thắt hiệu quả. Kết hợp chườm nóng và chườm lạnh góp phần giảm thiểu đáng kể các cơn đau do bệnh về xương khớp gây ra.

Nghỉ ngơi, vận động hợp lý

Đau khớp gối đồng nghĩa với việc đã có những tổn thương tại gối. Do đó, các vận động khớp gối cần được lưu ý, tránh cường độ mạnh khiến tình trạng trở nên xấu. Bên cạnh việc luyện tập các bài tập đơn giản, người bệnh cần chú ý trong việc đi lại, tránh khuân vác, làm việc nặng nhọc và hạn chế leo cầu thang. Có như vậy, khớp gối mới không phải chịu nhiều áp lực, tác động mà có điều kiện được phục hồi thương tổn.

Ngoài ra, cần nghỉ ngơi đúng giờ, hợp lý để bảo vệ sức khỏe người bệnh. Việc này sẽ rất có ích trong quá trình điều trị đau nhức đầu gối của bệnh nhân.

Tập các bài tập giúp giảm đau nhức đầu gối

Các bài tập vận động đơn giản có thể thực hiện dễ dàng tại nhà, mang lại hiệu quả điều trị đáng mong đợi. Những bài tập này có tác dụng không nhỏ trong giảm đau nhức, lưu thông tuần hoàn, thúc đẩy quá trình tái tạo sụn tại đầu gối. Duy trì các bài tập thường xuyên cũng giúp nâng cao sức khoẻ, tăng sức đề kháng cho cơ thể.

Tuy nhiên, không tự lựa chọn cho mình các bài tập quá sức, hãy tham khảo ý kiến của chuyên gia để tránh những tổn thương do tập gắng sức. Một số bài tập nhẹ nhàng được khuyến cáo luyện tập là:

• Bài tập đứng nâng chân
• Bài tập đứng ngồi
• Động tác con sò (Clam)
• Động tác kéo giãn cơ đùi trước
• Bài tập kéo giãn cơ gân khoeo…

Vật lý trị liệu

Trong một số tình huống, đau khớp gối không thể tự điều trị tại nhà bằng các bài tập đơn giản. Khi đó, người bệnh phải tiến hành vật lý trị liệu dưới sự hướng dẫn cụ thể của bác sĩ. Đây là phương pháp điều trị không dùng thuốc tương đối phổ biến.

Bên cạnh sự phối hợp của bệnh nhân các nhà trị liệu đóng vai trò quan trọng trong quyết định trong sự hồi phục của bệnh. Do vậy, hãy tìm các cơ sở trị liệu uy tín, đảm bảo an toàn để tránh những sai lệch do tập sai cách.

Phẫu thuật khớp gối

Các cơn đau khớp gối vào giai đoạn nặng thường dữ dội, kéo dài liên tục và thường xuyên. Như vậy, sức khỏe người bệnh ngày càng suy giảm đồng thời chất lượng sống cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Khi đó, các biện pháp ngoại khoa can thiệp gần như không mang lại tác dụng, người bệnh sẽ được chỉ định phẫu thuật.

Ngoài ra, một số chấn thương nặng gây đau khớp gối cũng được áp dụng liệu pháp này.

Phòng ngừa đau nhức đầu gối

Đau khớp gối gây nhiều trở ngại trong vận động, ảnh hưởng tới sức khoẻ và các sinh hoạt thường nhật của bệnh nhân. Vì thế, phòng ngừa đau nhức chính là biện pháp an toàn nhất để đảm bảo sức khỏe. Một số phương pháp dưới đây sẽ giúp phòng ngừa đau nhức đầu gối hiệu quả:

• Tránh các tư thế như ngồi xổm, bắt chéo chân thường xuyên.
• Duy trì thói quen tập thể dục thể thao, vận động nhẹ nhàng hàng ngày.
• Hạn chế hoặc tránh khuân vác, làm việc nặng nhọc.
• Kiểm soát cân nặng, duy trì chế độ ăn uống hợp lý, đảm bảo dinh dưỡng.
• Tránh xa đồ uống có ga hoặc có cồn.
• Không duy trì một tư thế quá lâu.
• Thường xuyên khám sức khỏe định kỳ.

Khương Thảo Đan – Hỗ trợ điều trị đau nhức khớp gối hiệu quả

Ngoài các biện pháp kể trên, thực phẩm chức năng hỗ trợ điều trị đau nhức khớp gối cũng rất được ưa chuộng. Các sản phẩm này mang lại hiệu quả điều trị cao, an toàn cho người sử dụng và được nhiều chuyên gia y tế khuyên dùng. Một trong những sản phẩm được ưa chuộng hiện nay là Khương Thảo Đan, sản phẩm phát triển dựa trên công bố nghiên cứu của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.

Nghiên cứu chiết xuất KGA1 từ cây địa liền đã tạo bước tiến quan trọng cho phát triển các sản phẩm xương khớp hiện nay. Khương Thảo Đan là sản phẩm đi đầu trong ứng dụng nghiên cứu, đồng thời kế thừa tinh hoa của bài thuốc xương khớp dân gian cổ truyền.Mỗi viên nén Khương Thảo Đan chứa các dược chất có công dụng khác nhau đều có ích cho gân cốt, trong đó bao gồm: KGA1 và collagen type II.

• KGA1 là hoạt chất mang lại tác dụng chính của cây địa liền. Thành phần này mang lại khả năng giảm đau, kháng viêm hiệu quả. Các nghiên cứu cho thấy hoạt chất có phát huy công dụng mạnh hơn dược liệu địa liền và ít độc hại với cơ thể hơn nhiều loại thuốc giảm đau khác. KGA1 an toàn cho người sử dụng, không ảnh hưởng tới gan, thận, dạ dày và có thể sử dụng kéo dài ở liều cao.
• Collagen type II là một chất cần thiết trong quá trình hình thành sụn khớp của cơ thể. Việc bổ sung collagen type II giúp quá trình hình thành, tái tạo sụn diễn ra nhanh chóng, do đó giảm thoái hoá khớp đáng kể,

Ngoài ra, các dược liệu như Độc hoạt, Ngưu tất, Ký sinh thang, Phòng phong… trong Khương Thảo Đan cũng được kết hợp với liều lượng phù hợp. Sản phẩm đem lại công dụng:

• Tái tạo sụn, phục hồi thương tổn sụn khớp và làm trơn các khớp.
• Ức chế quá trình lão hóa xương, duy trì khung xương chắc khoẻ.
• Giảm đau, giảm sưng viêm nhanh chóng.

Các khảo sát cho thấy Khương Thảo Đan mang lại tác dụng nhanh chóng, người sử dụng rất hài lòng và không có tác dụng phụ khi sử dụng. Vì thế, sản phẩm đã trở thành phương thuốc cứu cánh nhiều bệnh nhân bị các vấn đề về xương khớp, là sản phẩm đáng cân nhắc cho người đau khớp gối.

Tài liệu tham khảo: 

• https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/knee-pain/symptoms-causes/syc-20350849
• https://www.webmd.com/pain-management/knee-pain/default.htm
• https://www.healthline.com/health/chronic-knee-pain