Thoát vị đĩa đệm và những điều bạn cần biết

Thoát vị đĩa đệm ngày càng trở nên phổ biến và đang là vấn đề nhức nhối được nhiều người quan tâm vì chúng gây ra nhiều triệu chứng khó chịu như đau nhức, tê bì tay chân, hạn chế vận động, thậm chí là teo cơ. Vậy đâu là nguyên nhân gây nên tình trạng này, dấu hiệu nhận biết và cách điều trị như thế nào? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Thoát vị đĩa đệm là gì?

Đĩa đệm nằm giữa các đốt sống với cấu tạo gồm 2 phần là nhân nhầy bên trong và bao xơ bọc bên ngoài. Chúng có chức năng co giãn, giúp các đốt xương hoạt động trơn tru mà không bị cọ xát hay va chạm vào nhau. Ngoài ra còn giảm áp lực, chấn động lên cột sống khi cơ thể thực hiện các sinh hoạt hàng này.

Thoát vị đĩa đệm là tình trạng bao xơ bên ngoài bị rách khiến nhân nhầy bên trong thoát ra ngoài, gây chèn ép lên các rễ thần kinh xung quanh cột sống, tạo nên những cơn đau nhức, khó chịu.

Bất kỳ đoạn cột sống nào cũng có thể bị thoát vị đĩa đệm, bao gồm:

• Thoát vị đĩa đệm cổ
• Thoát vị đĩa đệm cổ ngực
• Thoát vị đĩa đệm ngực
• Thoát vị đĩa đệm lưng ngực
• Thoát vị đĩa đệm thắt lưng

Trong các loại thoát vị đĩa đệm, thường gặp thì biến nhất là thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng và thoát vị đĩa đệm cổ, do các vị trí này chịu nhiều ảnh hưởng nhất từ thói quen sinh hoạt hằng ngày.

Tại Việt Nam, căn bệnh này khá phổ biến, trong đó, những đối tượng có nguy cơ cao mắc phải thoát vị đĩa đệm bao gồm:

• Người cao tuổi.
• Người mắc các bệnh lý về cột sống như trượt cột sống, gai cột sống, cong vẹo cột sống…
• Người làm việc nặng nhọc, thường xuyên phải khuân vác đồ vật lên cột sống.
• Người phải ngồi hoặc đứng trong thời gian dài như: nhân viên văn phòng, tài xế lái xe, thợ may, giáo viên,…
• Người thừa cân béo phì.

Thoát vị đĩa đệm là một bệnh lý phức tạp, ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe và cuộc sống sinh hoạt của người bệnh, cần phải được phát hiện và điều trị kịp thời để tránh những biến chứng nguy hiểm, không đáng có.

Các giai đoạn của thoát vị đĩa đệm

Bệnh thoát vị đĩa đệm được chia thành 4 giai đoạn

Giai đoạn 1 – Phình đĩa đệm: Đĩa đệm bắt đầu biến dạng nhưng bao xơ chưa bị rách, nhân nhầy cũng chưa bị thoát ra ngoài. Người bệnh lúc này thỉnh thoảng xuất hiện triệu chứng tê tay, chân hay các cơn đau không rõ ràng. Điều này rất khó để phát hiện, dễ gây nhầm lẫn với những cơn đau thông thường.

Giai đoạn 2 – Lồi đĩa đệm: Vòng xơ đã bị suy yếu, bị rách một phần, tuy nhiên nhân nhầy vẫn ở trong bao xơ, không bị thoát ra ngoài nhưng chúng lại tạo thành ổ lồi khu trú khiến đĩa đệm phình to. Giai đoạn này bệnh nhân có thể cảm thấy cơn đau cục bộ ở vị trí xảy ra thoát vị, một số bệnh nhân còn xuất hiện chèn ép thần kinh dẫn đến những cơn đau dữ dội.

Giai đoạn 3 – Thoát vị đĩa đệm thực thụ: Bao xơ đã bị rách hoàn toàn, nhân nhầy và các tổ chức khác thoát ra ngoài và chèn ép vào thần kinh làm cho các triệu chứng trở nên rõ ràng như đau dữ dội, tê bì, nhói, chuột rút, mệt mỏi, hạn chế vận động.

Giai đoạn 4 – Thoát vị đĩa đệm có mảnh rời: Khi khối thoát vị lớn, phần nhân nhầy thoát ra lâu ngày sẽ tách rời khỏi đĩa đệm. Đây là giai đoạn nguy hiểm nhất, ngoài gặp phải những cơn đau đớn dữ dội với tần suất liên tục, người bệnh còn có nguy cơ mắc phải các biến chứng nguy hiểm như teo cơ, liệt, mất kiểm soát chức năng đi tiểu, đại tiện.

Nguyên nhân gây thoát vị đĩa đệm

Thoát vị đĩa đệm có thể dễ dàng xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau bao gồm:

Tuổi tác: Khi càng lớn tuổi, đĩa đệm cùng xương khớp càng bị thoái hóa, suy giảm chức năng. Điều này khiến lớp bao xơ bên ngoài dễ dàng bị rách, nhân nhầy bên trong thoát ra ngoài chèn ép lên dây thần kinh gây nên bệnh lý thoát vị đĩa đệm.

Hoạt động sai tư thế: Hoạt động sai tư thế là điều không thể tránh khỏi trong công việc và cuộc sống sinh hoạt hàng ngày. Điều này gây áp lực làm tăng nguy cơ cong vẹo cột sống, vị trí của đĩa đệm bị lệch khiến cấu trúc bao xơ dễ bị phá vỡ, từ đó dần hình thành nên bệnh thoát vị đĩa đệm.

Chấn thương: Chấn thương do tai nạn giao thông, tai nạn thể thao hay tai nạn lao động đều là những nguyên nhân gây tổn thương đĩa đệm và tăng nguy cơ thoát vị.

Thừa cân, béo phì: Cột sống có tác dụng nâng đỡ phần thân trên của cơ thể. Do đó nếu trọng lượng cơ thể của bạn vượt quá mức cho phép sẽ khiến cho cột sống phải chịu nhiều áp lực hơn bình thường. Đồng nghĩa với điều đó là xương, cơ cùng các đĩa đệm bị chèn ép dẫn đến rách bao xơ, nhân đĩa đệm thoát ra ngoài.

Hút thuốc lá: Nicotine trong thuốc lá làm hạn chế lưu lượng máu đến đĩa đệm cột sống, làm tăng tốc độ thoái hóa đĩa đệm. Đĩa đệm bị thoái hóa thường ít đàn hồi hơn, dễ dẫn đến rách hoặc nứt đĩa đệm.

Yếu tố di truyền: Những người có thành viên trong gia đình từng mắc thoát vị đã đệm thì nguy cơ bản thân mắc căn bệnh này cũng cao hơn so với người bình thường.

Bệnh lý cột sống: Gù vẹo cột sống, gai đôi hoặc thoái hóa cột sống là những yếu tố làm tăng nguy cơ đĩa đệm bị thoát vị.

Các triệu chứng khi mắc thoát vị đĩa đệm

Triệu chứng chung

Thông thường, ở giai đoạn đầu, những triệu chứng của thoát vị đĩa đệm không biểu hiện rõ ràng. Điều này khiến người bệnh dễ nhầm lẫn với các bệnh lý về xương khớp khác. Bạn chỉ phát hiện ra mình mắc thoát vị đĩa đệm khi thực hiện thăm khám sức khỏe tổng quát hoặc khi bệnh đã tiến triển nặng với những dấu hiệu cụ thể như:

– Đau nhức vùng bị thoát vị: Người bệnh cảm thấy những cơn đau đột ngột xảy ra ở vị trí xảy ra thoát vị. Tính chất cơn đau có thể chuyển từ âm ỉ sang dữ dội, thông thường chúng sẽ có xu hướng đau tăng lên khi vận động và giảm dần khi nghỉ ngơi.

– Tê bì tay chân: Triệu chứng này xuất hiện do nhân nhầy của đĩa đệm thoát ra ngoài chèn ép lên rễ dây thần kinh, làm ảnh hưởng đến sự cảm nhận của tay chân dẫn đến tê bì. Nghiêm trọng hơn, người bệnh còn bị rối loạn cảm giác, gặp khó khăn trong việc cầm nắm đồ vật hay phản xạ chậm.

– Yếu cơ, bại liệt: Triệu chứng này xuất hiện do dây thần kinh của cơ bị chèn ép do thoát vị. Lúc này người bệnh bị hạn chế vận động nên gặp rất nhiều khó khăn trong việc đi lại, di chuyển. Lâu dầu các cơ sẽ bị teo, thậm chí là liệt.

☛ Chi tiết: Phục hồi khớp

Ngoài các triệu chứng chúng chung kể trên, thì thoát vị đĩa đệm cũng sẽ có những triệu chứng khác nhau tùy thuộc vào vị trí đĩa đệm bị thoát. Trong đó phải kể đến là thoát bị đĩa đệm cột sống cổ và cột sống thắt lưng. Cụ thể:

Triệu chứng thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng

• Đau đột ngột ở cột sống lưng, khởi phát sau gắng sức lao động hoặc sau một chấn thương cột sống nặng.
• Cơn đau âm ỉ lan rộng từ vùng hông ngang thắt lưng xuống mông, đùi, bắp chân, bàn chân.
• Người bệnh đau khi ưỡn lưng hoặc cúi thấp lưng.
• Cơn đau tăng dần khi người bệnh ngồi lâu, nằm nghiêng, thậm chí là ho hoặc hắt hơn và có xu hướng thuyên giảm khi nghỉ ngơi.
• Tê bì chân, đặc biệt là ngón chân cái khó gấp – duỗi. Cảm giác tê thể hiện rõ ở phần mu bàn chân và mông.

☛ Chi tiết: Nhận biết triệu chứng của bệnh thoát vị đĩa đệm thắt lưng

Triệu chứng thoát vị đĩa đệm cột sống cổ

• Đau đột ngột và co cứng cổ, sau đó lan sang gáy và hai bên bả vai.
• Nhức mỏi dọc gáy.
• Đau tăng hơn khi người bệnh thực hiện cúi,  ngửa, xoay cổ, ngoái cổ hoặc giữ nguyên cổ ở một tư thế trong thời gian dài.
• Đau nhức, tê bì tay, thậm chí là suy nhược cơ cơ bắp, khó khăn trong hoạt động cầm nắm của tay.
• Một số trường hợp khác, người bệnh còn xuất hiện các triệu chứng đau đầu, hoa mắt, chóng mặt,…

Thoát vị đĩa đệm có nguy hiểm không?

Thực chất, thoát vị đĩa đệm ở những giai đoạn đầu ( giai đoạn 1,2) có thể chỉ gây ra những cơn đau nhức điển hình, tuy không ảnh hưởng đến tính mạng nhưng lại gây ra rất nhiều bất lợi cho cuộc sống sinh hoạt hàng ngày. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh tiến triển nặng sẽ tiềm ẩn nhiều biến chứng khôn lường như liệt, tàn phế.

Khi nhân nhầy của đĩa đệm bị thoát ra ngoài do bao xơ bị rách, nó sẽ chèn ép lên các dây thần kinh xung quanh. Điều này gây tổn thương đến các cơ quan nối liền với dây thần kinh đó. Cụ thể:

• Nếu tổn thương các dây thần kinh cánh tay thì bệnh nhân sẽ gặp khó khăn khi gấp, duỗi hoặc thực hiện các hoạt cầm nắm, ảnh hưởng rất lớn tới sinh hoạt hàng ngày.
• Nếu tổn thương thần kinh vùng thắt lưng thì bệnh nhân không thể nhấc được gót chân hay mũi chân, đôi lúc cảm thấy tê bì, mất cảm giác ở chân hay đại tiểu tiện không tự chủ. Lâu dần sẽ dẫn đến teo chi mất khả năng đi lại.
• Nếu đĩa đệm chèn ép tủy cổ có thể gây tê liệt và tàn phế.

Với những tác hại mà nó gây ra, thoát vị đĩa đệm được coi là căn bệnh rất nguy hiểm

Như vậy, thoát vị đĩa đệm là một căn bệnh nguy hiểm mà bạn không thể chủ quan, tốt nhất người bệnh cần được thăm khám và điều trị càng sớm càng tốt.

☛ Đọc thêm: Phục hồi khớp

Chẩn đoán thoát vị đĩa đệm

Chẩn đoán thoát vị đĩa đệm giúp người bệnh xác định chính xác được vị trí tổn thương, giai đoạn thoát vị, từ đó đưa ra được phác đồ điều trị hợp lý. Trong hầu hết các trường hợp, bác sĩ chỉ cần khám sức khỏe tổng quát và xem xét tiền sử bệnh, chấn thương có liên quan để chẩn đoán thoát vị đĩa đệm.

Một số trường hợp bác sĩ cần chẩn đoán chi tiết hơn về bệnh, cụ thể là xác định dây thần kinh bị ảnh hưởng, họ có thể yêu cầu bạn thực hiện thêm các xét nghiệm khác, bao gồm:

• Chụp X-quang: Thông qua hình ảnh chụp X-quang cột sống và thắt lưng sẽ giúp bác sĩ phát hiện những vết nứt, gãy trên cột sống hay tình trạng mất đường cong sinh lý hoặc xẹp đĩa đệm.
• Chụp MRI: Chụp MRI sẽ giúp bác sĩ xác định chính xác được vị trí tổn thương, tình trạng thoát vị đĩa đệm cụ thể là sang hai bên, ra sau hay ra trước, thoát vị một vị trí hay nhiều vị trí.
• Chụp cắt lớp: Thông qua hình ảnh CT, bác sĩ có thể kiểm tra kỹ hơn về những bất thường ở cột sống và những cấu trúc xung quanh.
• Điện cơ: Phương pháp đo điện cơ xác định mức độ lan truyền của xung thần kinh dọc theo các mô thần kinh. Điều này giúp phát hiện ra sự chèn ép và những tổn thương ở rễ thần kinh.
• Nghiên cứu dẫn truyền thần kinh: Khi thực hiện nghiên cứu dẫn truyền thần kinh, các điện cực sẽ được đặt trên da (khu vực bị thoát vị) để kiểm tra hoạt động, chức năng của dây thần kinh và các cơ.

Các phương pháp điều trị thoát vị đĩa đệm

Có rất nhiều các phương pháp khác nhau giúp điều trị thoát vị đĩa đệm như: sử dụng thuốc, vật lý trị liệu, can thiệp ngoại khoa,…. Tùy thuộc vào vị trí thoát vị, nguyên nhân gây bệnh cũng như mức độ ảnh hưởng đến các hoạt động hàng ngày như thế nào mà bác sĩ sẽ xem xét và áp dụng một hoặc nhiều phương pháp điều trị thích hợp.

Những phương pháp điều trị thường được áp dụng gồm:

Điều trị bằng thuốc

Điều trị bằng thuốc là phương pháp thường được sử dụng trong hầu hết các bệnh về xương khớp. Thông thường sau khi chẩn đoán có kết quả, bác sĩ sẽ sử dụng một số loại thuốc để khắc phục triệu chứng của người bệnh.

Tùy vào mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng mà bác sĩ sẽ chỉ định các loại thuốc khác nhau. Trong đó, thuốc phổ biến dùng để điều trị thoát vị đĩa đệm bao gồm:

• Thuốc giảm đau – kháng viêm: Meloxicam, paracetamol, diclofenac…
• Thuốc chống động kinh.
• Thuốc giãn cơ: Myonal, mydocalm… Thuốc giãn cơ thường được sử dụng cho những trường hợp co cứng cơ cạnh cột sống.

Lưu ý: Những loại thuốc này nếu lạm dụng có thể dẫn đến tác dụng phụ không mong muốn là chóng mặt, buồn nôn, dị ứng, nguy hiểm hơn có thể gây viêm loét dạ dày, suy giảm chức năng gan thận, loãng xương… do đó người bệnh cần tuyệt đối tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ.

☛ Chi tiết: Phục hồi khớp

Vật lý trị liệu chữa thoát vị đĩa đệm

Vật lý trị liệu cũng là một trong những phương pháp phổ biến thường được người bệnh lựa chọn và bác sĩ khuyên dùng để điều trị thoát vị đĩa đệm.

Áp dụng vật lý trị liệu có thể giúp khắc phục những cơn đau, cũng như hạn chế được sự chèn ép các dây thần kinh do sai tư thế trong lao động, sinh hoạt mà không gây tác dụng phụ như khi dùng thuốc.

Người bệnh có thế tham khảo một số phương pháp vật lý trị liệu thường được sử dụng bao gồm:

• Kéo nắn xương khớp
• Châm cứu
• Mát-xa
• Yoga

Khuyến cáo người bệnh không tự ý thực hiện, tránh việc thực hiện sai cách, khiến những tổn thương cột sống trở nên trầm trọng hơn.

Biện pháp khắc phục tại nhà

Bên cạnh các phương pháp điều trị kể trên, người bệnh có thể áp dụng thêm các biện pháp tự khắc phục tại nhà nhằm duy trì hiệu quả điều trị đồng thời phòng ngừa những cơn đau tái phát và tiến triển nặng hơn.

Chườm nóng hoặc chườm lạnh: Biện pháp này có tác dụng giảm nhanh các cơn đau một cách hiệu quả. Trong đó, chườm lạnh giúp cải thiện tình trạng đau và viêm, sau đó chườm nóng sẽ giúp cơ được thư giãn, từ đó khiến cho cơn đau dần dịu lại.

Nghỉ ngơi hợp lý: Khi các cơn đau xuất hiện ngày càng nhiều, điều tốt nhất người bệnh nên làm là nằm nghỉ ngơi ít nhất 30 phút. Điều này giúp cơ và xương khớp được nghỉ ngơi và có thời gian phục hồi. Sau đó có thể thực hiện một số động tác nhẹ nhàng, tránh hoạt động mạnh hay nằm nghỉ quá lâu sẽ làm tăng mức độ cơn đau và gây cứng khớp.

Thực hiện chuyển động chậm: Để tránh tổn thương và khiến cơn đau tái phát, người bệnh cần duy trì thói quen chuyển động chậm, nhất khi đứng dậy và cúi người.

➤ Đọc thêm: Cách chữa thoát vị đĩa đệm hiệu quả ngay tại nhà

Can thiệp phẫu thuật

Phẫu thuật điều trị thoát vị đĩa đệm sẽ được bác sĩ chỉ định khi:

• Điều trị nội khoa 6-8 tuần mà không mang lại hiệu quả
• Bệnh nhân gặp những cơn đau đột ngột tiến triển, đau dữ dội dù đã sử dụng các phương pháp điều trị khác
• Bệnh tiến triển nặng, xuất hiện các biến chứng.

Hiện nay các phương pháp phẫu thuật thoát vị đĩa đệm gồm mổ hở, mổ nội soi, tiêu hủy nhân nhầy bằng men chymopapain… Tuy nhiên, phương pháp này vẫn còn tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm do có thể để lại rủi ro sau phẫu thuật như:

• Nhiễm trùng
• Dị ứng với men tiêu nhân nhầy
• Liệt dây thần kinh

Do đó, phẫu thuật là một phương pháp điều trị khó, đòi hỏi bác sĩ phải có kỹ năng cao và chi phí cũng vô cùng đắt đỏ.

➤ Tìm hiểu: Mổ thoát vị đĩa đệm – Những vấn đề cần lưu ý

Sử dụng viên uống Khương Thảo Đan

Song song với các phương pháp điều trị trên, sử dụng thêm viên uống xương khớp Khương Thảo Đan của IPNC – Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam cũng là một giải pháp được bác sĩ khuyên dùng cho bệnh nhân thoát vị đĩa đệm. Bởi sản phẩm có tác dụng làm giảm cơn đau hiệu quả, đồng thời hỗ trợ bảo vệ sức khỏe xương khớp, làm chậm quá trình thoái hóa – một trong những nguyên nhân gây nên thoát vị đĩa đệm.

Khương Thảo Đan được kế thừa từ bài thuốc cổ truyền Độc Hoạt Ký Sinh Thang – bài thuốc nổi tiếng trong y học phương Đông, được đánh giá cao về hiệu quả điều trị xương khớp. Nhưng không chỉ vậy, để đem lại hiệu quả vượt trội so với công thức ban đầu, Khương Thảo Đan còn được các nhà khoa học thuộc Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam cải tiến công thức bằng cách gia giảm thêm:

• Hoạt chất KGA1 được chiết xuất từ củ địa liền có tác dụng giảm đau, chống viêm mạnh mẽ. (Hoạt chất đã được tiến hành nghiên cứu trong 6 năm bởi PGS. TS Lê Minh Hà tại Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam và có đầy đủ báo cáo chứng minh)
• Collagen type II không biến tính giúp tái tạo, tăng độ dẻo dai, chắc khỏe cho sụn khớp. Ngoài ra, hoạt chất này còn hạn chế sự xâm lấn của các yếu tố gây hại lên mô sụn, góp phần giảm nguy cơ mắc các bệnh xương khớp, trong đó bao gồm cả thoát vị đĩa đệm.

Với chiết xuất từ tự nhiên 100%, người bệnh hoàn toàn có thể yên tâm sử dụng trong thời gian dài mà không lo về các vấn đề tác dụng phụ. Đặc biệt, những người có tiền sử mắc bệnh dạ dày, gan, thận đều vẫn có thể sử dụng được sản phẩm này.

BẤM VÀO ĐÂY để tìm nhà thuốc bán Khương Thảo Đan gần nhất

Đặt mua trực tiếp tại công ty (giao hàng, thu tiền tận nhà) TẠI ĐÂY

Phòng ngừa thoát vị đĩa đệm

Mặc dù điều trị khó khăn nhưng bạn hoàn toàn có thể phòng tránh được căn bệnh này và ngăn ngừa bệnh tái phát với một lối sống lành mạnh, kết hợp giữa ăn uống khoa học, luyện tập thường xuyên và thói quen sinh hoạt tốt cho sức khỏe. Cụ thể:

• Tăng cường bổ sung thực phẩm tốt cho xương khớp như: thực phẩm giàu canxi, axit béo omega-3, các loiaj vitamin, chất khoáng và chất xơ.
• Hạn chế sử dụng đồ ăn nhiều giàu mỡ, thực phẩm chứa nhiều đường và các chất phụ gia.
• Duy trì cân nặng ở mức hợp lý.
• Không hút thuốc và sử dụng các chất kích thích, hạn chế rượu bia.
• Thường xuyên vận động nhẹ nhàng bằng các bài tập tốt cho xương khớp như đi bộ, chạy bộ, yoga, bơi lội,…
• Không mang vác vật nặng, cồng kềnh.
• Lưu ý tư thế đúng khi ngồi làm việc và học tập.
• Nếu công việc yêu cầu phải đứng nhiều thì bạn nên hạn chế đi giày cao gót.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần.

Tổng kết

Thoát vị đĩa đệm là một bệnh lý về xương khớp thường gặp trong xã hội hiện nay. Bệnh có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, như: thoái hóa tự nhiên, chấn thương, hoạt động sai tư thế,… Dù không nguy hiểm đến tính mạng nhưng thoát vị đĩa đệm ảnh hưởng rất lớn đến khả năng vận động của người bệnh và có thể tiến triển nặng gây ra các biến chứng như teo cơ, yếu liệt. Do đó, bệnh nhân bị thoát vị cần được thăm khám và điều trị càng sớm càng tốt, tránh những biến chứng đáng tiếc không đáng có.

Để được tư vấn thêm về các bệnh lý xương khớp, bạn có thể gọi tới tổng đài miễn cước 1800.1156.